Fəlakət Bərpası Nədir? Disaster Recovery

Fəlakət Bərpası və Xidmət Olarak Fəlakət Bərpası (DRaaS)

Fəlakət bərpası (Disaster Recovery – DR), insan tərəfindən və ya təbii hadisələr nəticəsində baş verən fəlakətlərdən sonra sistemlərin əvvəlki vəziyyətə qaytarılması və işlərin dayanmadan davam etməsini təmin etmək üçün hazırlanmış bir strateji prosesdir. Bu proses, şəbəkə, serverlər, saxlama cihazları və digər infrastruktur komponentlərinin təhlilini və bərpa edilməsi üçün lazım olan addımların müəyyənləşdirilməsini əhatə edir. Həm fiziki, həm də virtual mühitdə məlumatların və əməliyyatların qorunması təmin edilir.

Fəlakət bərpası planları yalnız məlumatların qorunmasına yönəlmir, həm də sistemlərin tez bir zamanda bərpa olunmasını təmin edir. Bu, həmçinin şəbəkə və tətbiqlərin sürətli şəkildə işə salınmasını mümkün edir. Fəlakət bərpası strategiyasının hazırlanmasında bir neçə mühüm mərhələ var:

Risk Təhlili: Potensial təhlükələrin müəyyən edilməsi və bu risklərin qiymətləndirilməsi.
Bərpa Vaxtı Hədəfi (RTO) və Bərpa Nöqtəsi Hədəfi (RPO): Fəlakət halında məlumatların nə qədər geriyə bərpa edilə biləcəyi və sistemin nə qədər sürətlə əvvəlki vəziyyətə gətiriləcəyi müəyyən edilir.
Testlər və Təkmilləşdirmə: Fəlakət bərpası planlarının mütəmadi olaraq test edilməli və lazım olduqda yenilənməlidir.

Fəlakət bərpası planı yaxşı tərtib edildikdə, müəssisələr istənilən fəlakət zamanı sürətli və minimal zərərlə fəaliyyətlərinə davam edə bilərlər.

Fəlakət Bərpası Hazırlığına Dair Araşdırmalar

2014-cü ildə yayımlanan bir araşdırmaya görə:

Şirkətlərin 25%-i bir neçə gün ərzində kritik tətbiqlərini istifadə edə bilməyib.
Şirkətlərin 36%-i kritik tətbiqlərini yalnız bir neçə saat istifadə edə bilməyib və bu müddət ərzində verilərini və VM-lərini itirib.
60%-dən çox iştirakçı yaxşı sənədləşdirilmiş fəlakət bərpası planına sahib deyil.
40%-dən çox plan həqiqətən ehtiyac yarandığında təsirli olmamışdır.
65%-dən çox plan testlərdən uğursuz çıxıb.
12%-dən az yedəkləmə saatlarla bərpa edilməyib, 2.5%-i isə heç vaxt bərpa edilə bilməyib.
Verilənlərin 30%-dən çoxu tam bərpa edilə bilməyib.
Fəlakətlərin 50%-i yazılım və ya şəbəkə xətalarına bağlanıb.
40%-dən çoxunun səbəbi insan səhvləridir.

Bu statistikalar fəlakət bərpası planlarının vacibliyini bir daha sübut edir. Bu səbəbdən hər bir təşkilat, yaxşı planlaşdırılmış və test edilmiş bir bərpa strategiyasına sahib olmalıdır.

Xidmət Olarak Fəlakət Bərpası (DRaaS)

Xidmət olaraq Fəlakət Bərpası (DRaaS), müəssisələrin öz fiziki infrastrukturlarını bulud mühitində üçüncü tərəf xidmət təminatçılarına əmanət etməsi deməkdir. Bu yanaşma, təşkilatların fiziki resurslarına sərmayə qoymalarına ehtiyac olmadan fəlakət bərpası əməliyyatlarını yerinə yetirmələrini təmin edir. DRaaS, təşkilatların məlumatlarını və tətbiqlərini bulud mühitində saxlayaraq, bu veriləri sürətli və təhlükəsiz şəkildə bərpa etmələrini mümkün edir.

Xidmət olaraq fəlakət bərpası ilə təşkilatlar, öz sahə xarici infrastrukturunu idarə etmədən məlumatlarının bərpa edilməsini təmin edə bilərlər. Bu, xüsusən kiçik və orta ölçəkli müəssisələr üçün əlverişlidir, çünki onların öz resurslarına yatırım etmələri baha başa gələ bilər.

DRaaS-ın Üstünlükləri:

Çeviklik və əlverişlilik: Bulud xidmətləri, müəssisələrin məlumatlarını hər zaman və hər yerdən bərpa etməsini təmin edir.
İnfrastruktur xərclərinin azaldılması: Fəlakət bərpası üçün xüsusi avadanlıqların alınmasına və saxlanmasına ehtiyac qalmır.
Yüksək təhlükəsizlik: DRaaS xidmət təminatçıları tərəfindən verilən yüksək səviyyədə təhlükəsizlik tədbirləri ilə məlumatlar qorunur.
Sürətli bərpa prosesi: Bulud resursları üzərindən məlumatlar daha sürətli və daha asan şəkildə bərpa edilə bilər.

DRaaS-ın Dezavantajları:

Xidmət təminatçılarına etibar: Fəlakət zamanı, müəssisənin tam bərpa üçün xidmət təminatçısına güvənməsi lazımdır.
Performans problemləri: Buludda yerləşən məlumatların bərpa edilməsi zamanla gecikmələrə səbəb ola bilər.
Bərpa hədəflərinin qarşılanmaması: Müəssisələrin öz spesifik bərpa ehtiyacları ilə bulud xidmətlərinin təmin etdiyi həllər arasında uyumsuzluq yaşana bilər.

Nəticə olaraq, fəlakət bərpası və Xidmət olaraq fəlakət bərpası (DRaaS) müəssisələrin fəaliyyətini davam etdirə bilməsi üçün həyati əhəmiyyət daşıyan stratejilərlə təchiz edilmişdir. Müəssisələr bu yanaşmaları öz ehtiyaclarına uyğun şəkildə seçərək, əməliyyatlarının təhlükəsizliyini təmin edə və fəlakət halında fəaliyyətlərini ən qısa müddətdə bərpa edə bilərlər. Həm fiziki, həm də bulud əsaslı fəlakət bərpası planlarının qurulması, təşkilatların iş davamlılığını qorumaq və ən az zərərlə sınaqdan keçirmək üçün əsasdır.